Czasy nauki zdalnej i krótkowzroczność
Wraz z narodzinami dziecko widzi obraz odwrócony – bo tak jest wyświetlany na siatkówce i rozmazany – oko i mózg dopiero uczą się patrzeć. Najpierw niemowlęta rozpoznają obiekty odległe do dwudziestu kilku centymetrów od oczu. Dodatkowo przez pierwsze 2 miesiące życia oczy ze sobą nie współpracują i mogą zezować. W okolicach 3 miesiąca oczy zaczynają działać wspólnie więc pojawia się widzenie trójwymiarowe. Dodatkowo dzieci dopiero teraz zaczynają widzieć kolory. Ciągle tworzą się połączenia nerwowe w siatkówce i w wieku 12 miesięcy dzieci widzą podobnie jak dorośli. Tylko, że ich oczy są bardzo elastyczne: potrafią dojrzeć przedmioty dalekie i takie, które są praktycznie przed samym nosem. Ta elastyczność oka, a dokładnie soczewki w oku wynosi kilkanaście dioptrii. Tak naprawdę oko kilkulatka jest dalekowzroczne (plusowe), ale dzięki swojej elastyczności działa dobrze na każdą odległość. I tu wracamy do tego, że oko ciągle rośnie, szczególnie na długość. To, że początkowo jest dalekowzroczne powoduje, że w wieku kilkunastu lat osiąga swoją prawidłową moc i staje się miarowe, czyli takie o prawidłowej mocy. Jeśli oko zbyt mocno jest nadwyrężane w momencie wzrostu (czyli ciągle patrzy na bliskie odległości, a nie w dal), to dostaje informację: ma rosnąć mocniej i szybciej. Efekt jest prosty do przewidzenia: oko jest za długie. Dobrze widzi z bliska, ale z daleka obraz jest rozmazany. I tak krótkowzroczność zaczyna się pogłębiać czyli potrzebujemy coraz mocniejszych okularów. W zależności, na którym etapie życia oko zostało zmuszone do zbyt dużego wzrostu to możemy się spodziewać większych lub mniejszych problemów ze wzrokiem. Od momentu zauważenia krótkowzroczności (oczywiście po zakropieniu oczu i rozluźnieniu mięśni rzęskowych oka by wyeliminować krótkowzroczność związaną ze zbyt silnym ich napięciem) wraz ze wzrostem oka postęp krótkowzroczności to około od 0,5 do 0,75 dioptrii na rok przez cały czas wzrostu. Kończy się on mniej więcej w wieku 16 lat dla dziewczynek i 18 lat dla chłopców. Dalsze pogłębianie jest związane jedynie ze zbyt dużą i wytężoną pracą na bliskie odległości.
Naukowcy od dawna próbowali kontrolować wzrost krótkowzroczności. Wiadomo było, że im mocniej oko wytęża się podczas pracy z bliskimi odległościami tym mocniej rośnie. Na podstawie badań obalono popularny mit wśród lekarzy ubiegłego wieku , by krótkowzroczność nie była korygowana do końca. To przynosiło dokładnie odwrotne skutki – czyli gwałtowny wzrost wady wzroku. To zostało udowodnione ponad 30 lat temu. Od tamtego czasu hamowanie krótkowzroczności było realizowane 2 metodami: kropieniem oczu atropiną w niskim stężeniu (by rozluźniać mięśnie oka) lub za pomocą soczewek 2-ognikowych typu Franklin lub twardych soczewek progresywnych.
Obecnie dwóch czołowych producentów soczewek wprowadziło 2 nowe rozwiązania w tym zakresie. Firma Hoya wprowadza w Polsce od września 2021 technologię DIMS (Defocus Incorporated Multiple Segments), natomiast firma Essilor technologię H.A.L.T. (DIMS) (Highly Aspherical Lenslet Target). Obie podchodzą podobnie do hamowania krótkowzroczności: centralny obszar zapewnia ostre widzenie, natomiast na zewnątrz soczewki widzenie jest rozogniskowane, czyli moc na zewnątrz centralnego okręgu jest osłabiana. Działa to podobnie jak soczewki progresywne kontaktowe, lecz tutaj mamy je zamontowane w okularach. Bazują one na badaniach Earla L. Smith’a, III , w których dowiódł, że większe bodźce do wzrostu otrzymuje oko z obszarów peryferyjnych, niż z obszarów centralnych siatkówki. Zaproponował on specjalną konstrukcję soczewek, by hamować wzrost oka (rys.1.) Oboje czołowych producentów zaproponowało zbliżone rozwiązania w tej dziedzinie.
Essilor Stellest™ z technologią H.A.L.T
Podsumowanie
Porównanie wyników badań klinicznych technologii HAL i D.I.M.S.
MiYOSMART z technologią DIMS firmy HOYA
Rozwój krótkowzroczności u dzieci.
Oprócz zakrapiania oczu atropiną pojawiły się 2 nowe rozwiązania kontroli krótkowzroczności. Na razie są przetestowane wśród populacji Azjatyckiej i dały spowolnienie wzrostu krótkowzroczności o ponad 60%. Więc jeśli wada u dziecka wzrosła mocniej niż 0,75 dpt wciągu roku warto wykorzystać te nowe rozwiązania w tej dziedzinie i zapewnić dziecku lepsze widzenie w przyszłości. Aktualnie Grejpfrut Optyk jest certyfikowanym specjalistą MiYOSMART.
Opracowano na podstawie:
-
Lam CSY, Tang WC, Tse DY, Lee RPK, Chun RKM, Hasegawa K, Qi H, Hatanaka T, To CH. Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) spectacle lenses slow myopia progression: a 2-year randomised clinical trial. Br J Ophthalmol. 2020 Mar;104(3):363-368. (link)
-
Bao J, Yang A, Huang Y, Li X, Pan Y, Ding C, Lim EW, Zheng J, Spiegel DP, Drobe B, Lu F, Chen H. One-year myopia control efficacy of spectacle lenses with aspherical lenslets. Br J Ophthalmol. 2021:318367. (link)
-
Wolffsohn JS, Kollbaum PS, Berntsen DA, Atchison DA, Benavente A, Bradley A, Buckhurst H, Collins M, Fujikado T, Hiraoka T, Hirota M, Jones D, Logan NS, Lundstrom L, Torii H, Read SA, Naidoo K. IMI - Clinical Myopia Control Trials and Instrumentation Report. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2019;60(3):M132-M160. (link)
-
Brennan NA, Toubouti YM, Cheng X, Bullimore MA. Efficacy in myopia control. Prog Retin Eye Res. 2020 Nov 27:100923
Oba opisane powyżej rozwiązania poddano badaniom klinicznym w Azji. Rezultaty ich wyszły bardzo podobnie. Niezależnym i obiektywnym wynikiem pomiaru jest średni osiowy wzrost długości oka, który po 12 miesiącach badań był podobny i w obu przypadkach mniejszy o ponad 60%.
Alternatywą dla technologii powyżej jest soczewka Essilora Stellest™ z technologią H.A.L.T (wysoko asferyzowana matryca soczewek). Ma konstrukcję zbliżoną do soczewek kontaktowych progresywnych. Strefa centralna jest otoczona 11 koncentrycznymi pierścieniami uformowanymi przez matrycę soczewek o średnicy 1,1mm. Obszary bez matrycy zaprojektowane są do widzenia dali. Rys.3. przedstawia konstrukcję takiej soczewki. Matryca soczewek odchyla promienie światła w sposób ciągły nieliniowy i wytwarza trójwymiarową ilość światła przed siatkówką. Nazywa się ją objętością rozogniskowania, co ma za zadanie hamować krótkowzroczność.
Firma Hoya wprowadza od października 2021 roku soczewki MiYOSMART z technologią DIMS zaprojektowaną przez politechnikę z Hong Kongu. Strefa ostrego widzenia o średnicy 9 mm jest otoczona strefą rozpraszania ostrości składającą się z maleńkich soczewek o 1,03 mm średnicy i mocy +3,5dpt otoczonych mocą potrzebną krótkowidzowi. Działa to w ten sposób, że widzi się ostro na wszystkie odległości. Ale jednocześnie część komórek fotoczułych dostaje rozproszony obraz, co spowalnia wzrost oka.
Krótkowzroczność w dobie nauki zdalnej. Najnowsze osiągnięcia w jej hamowaniu.
Wraz z okresem, w którym dzieci i młodzież musieli spędzać więcej czasu przed komputerem, czy telefonem podczas zdalnej nauki pojawiły się kłopoty ze wzrokiem. Dlaczego? Musimy pamiętać, że dzieci ciągle rosną. I nie tylko mają coraz większy wzrost, ale coraz dłuższe oczy. Brzmi to niewiarygodnie, ale tak jest. Zacznijmy od początku.
Skontaktuj się z nami
grejpfrutoptyk@gmail.com
+48 515 900 262
Odwiedź nas
pl. Wolności 42
59-540 Świerzawa
( obok przystanku autobusowego)
Autor: Michał Razik