15 kwietnia 2025

Skontaktuj się z nami

grejpfrutoptyk@gmail.com

+48 515 900 262 

Odwiedź  nas

pl. Wolności 42

59-540 Świerzawa

( obok przystanku autobusowego)

Autor: Michał Razik

Okulary na słoneczną pogodę – ozdoba i ochrona.

Czy można mieć okulary słoneczne korygujące dodatkowo wadę wzroku? Oczywiście tak! I nie muszą to być okulary fotochromowe. Jest kilka innych opcji i warto o nich pomyśleć przed zakupem okularów.

Okulary z soczewkami zabarwionymi.

Celowo używam słowa soczewki a nie szkła – ponieważ na rynku okularów słonecznych praktycznie nie da się znaleźć soczewek szklanych. Powód jest prosty. Szkło możno zabarwić na 2 sposoby: poprzez domieszki w momencie wytapiania szkła oraz naparowując cienką warstwę na powierzchni.  Oba sposoby są kosztowne i nadają się bardziej do produkcji seryjnej, a nie przy robieniu indywidualnych okularów. Dodatkowo szkło chroni tylko w niewielkim zakresie przed promieniowaniem UV. Stąd obecnie barwi się prawie wyłącznie soczewki plastikowe. W zależności od rodzaju plastiku można uzyskać praktycznie dowolny kolor. Soczewka może być zabarwiona na jednolity kolor, może mieć na górze kolor ciemniejszy a na dole jaśniejszy (barwienie gradalne). I oczywiście może mieć inny kolor na górze, a inny na dole (barwienie bigradalne). Okulary z barwionymi soczewkami są ciekawym dodatkiem do stroju, chronią oczy przed nadwmiarem światła i te wykonane w zakładzie optycznym chronią w co najmniej 90% od promieniowania UV. I to niezależnie czy są zabarwione na 20% czy na 90%.


Okulary polaryzacyjne. 

W przypadku okularów z filtrem polaryzacyjnym nie mamy tak szerokiego wyboru kolorów. Dodatkowo, by polaryzacja była skuteczna okulary muszą mieć co najmniej 50% zabarwienia – tyle światła musi pochłonąć filtr. Wynika to bezpośrednio z Prawa Malusa – tutaj możesz poczytać o tym w Wikipedii.  Ale wracając do okularów polaryzacyjnych – filtr polaryzacyjny jest w postaci cienkiej folii. Może ona być naklejona na soczewkę lub wklejona pomiędzy dwie części soczewki. I to właśnie ten drugi typ konstrukcji soczewek daje nam najbardziej trwałe okulary. A ich działanie to magia, lub jak ktoś woli czysta fizyka. W przyrodzie spolaryzowane światło tworzy się najczęściej poprzez odbicie od płaskiej powierzchni. Może to być woda, może to być być asfalt lub szyba w aucie. Nasze oko widzi to światło spolaryzowane jako dodatkowy odblask. A filtr polaryzacyjny pochłania ten odblask. Podsumowując: oprócz tego, że okulary polaryzacyjne fajnie wyglądają to dodatkowo chronią na przed odblaskami od płaskiej powierzchni. A teraz prosty test sprawdzający, czy okulary mają fitr polaryzacyjny.  Użyj do tego ekranu LCD (laptop, telefon zegarek). Natępnie obróć okulary pionowo. Obraz na ekranie zniknie: tak działa skrzyżowanie dwóch filtrów polaryzacyjnych. A teraz popatrz na błyszczący dach auta i jego szybę bez okularów polaryzacyjnych i w okularach polaryzacyjnych. Widać różnicę. Nad wodą widać co jest w wodzie, a nie tylko odbicie od tafli.

 

Soczewki okularowe fotochromowe: zalety i wady.

Zaletą jest to, że okularów można używać i w dzień, i w nocy. Zaciemnianie okularów trwa 30 sekund – praktycznie tego nie zauważymy, rozjaśnianie ich trwa około 4-5 minut. Okulary fotochromowe można używać do prowadzenia pojazdów zarówno w dzień, jak i w nocy. Ich kolor sam dostosuje się do ilości światła ultrafioletowego. To ważne – zwyczajne żarówki wewnątrz pomieszczeń nie zabarwiają soczewek fotochromowych. Również szyby blokujące promieniowanie UV nie pozwolą się okularom zaciemnić.  A to oznacza, że w aucie ich zabarwienie jest bardzo niewielkie. Najlepsze modele dostosowane do zaciemniania w aucie osiągają około 60% zaciemnienia i zależą od szyb w aucie którym jeździmy oraz od temperatury. Inną cechą okularów fotochromowych jest niewielka ilość dostępnych kolorów. Oprócz klasycznych brązowych i szarych występują modele szarozielone, zielone, granatowe czy fioletowe. Zabarwiają się one jednolicie, modele o barwach gradalnych wytwarza się wstępnie zabarwiając soczewki.

Kategorie soczewek okularowych ze względu na przepuszczalność światła.

Oczywiście do opisu okularów słonecznych wprowadzono kategorie filtrów. Ma to ułatwić rozpoznawanie przez konsumentów do czego są przeznaczone. W przypadku okularów słonecznych bez mocy opisuje je szczegółowo norma PN-EN ISO 12312-1:2022, Natomiast normy opisujące soczewki korekcyjne to PN-EN ISO 8980-3:2013. Wspólną ich cechą określenie po pomiarach kategorii od 0 (najjaśniejsze) do 4 (najciemniejsze) - czyli jak ciemne są soczewki okularowe oraz, czy można okularów używać do prowadzenia pojazdów w dzień lub w nocy. Co ważne – kategoria 4 zabrania używania okularów do prowadzenia pojazdów zarówno w dzień jak i w nocy. Kategorie filtrów słonecznych:

  • 0 – przepuszcza od 80 do 100% światła,

  • 1 – przepuszcza od 43 do 80% światła,

  • 2 – przepuszcza od 18 do 43% światła,

  • 3 – przepuszcza od 8 do 18% światła,

  • 4 – przepuszcza od 3 do 8% światła (zakaz prowadzenia auta).