grejpfrutoptyk@gmail.com
+48 515 900 262
pl. Wolności 42
59-540 Świerzawa
( obok przystanku autobusowego)
Autor: Michał Razik
Czy można mieć okulary słoneczne korygujące dodatkowo wadę wzroku? Oczywiście tak! I nie muszą to być okulary fotochromowe. Jest kilka innych opcji i warto o nich pomyśleć przed zakupem okularów.
Celowo używam słowa soczewki a nie szkła – ponieważ na rynku okularów słonecznych praktycznie nie da się znaleźć soczewek szklanych. Powód jest prosty. Szkło możno zabarwić na 2 sposoby: poprzez domieszki w momencie wytapiania szkła oraz naparowując cienką warstwę na powierzchni. Oba sposoby są kosztowne i nadają się bardziej do produkcji seryjnej, a nie przy robieniu indywidualnych okularów. Dodatkowo szkło chroni tylko w niewielkim zakresie przed promieniowaniem UV. Stąd obecnie barwi się prawie wyłącznie soczewki plastikowe. W zależności od rodzaju plastiku można uzyskać praktycznie dowolny kolor. Soczewka może być zabarwiona na jednolity kolor, może mieć na górze kolor ciemniejszy a na dole jaśniejszy (barwienie gradalne). I oczywiście może mieć inny kolor na górze, a inny na dole (barwienie bigradalne). Okulary z barwionymi soczewkami są ciekawym dodatkiem do stroju, chronią oczy przed nadwmiarem światła i te wykonane w zakładzie optycznym chronią w co najmniej 90% od promieniowania UV. I to niezależnie czy są zabarwione na 20% czy na 90%.
W przypadku okularów z filtrem polaryzacyjnym nie mamy tak szerokiego wyboru kolorów. Dodatkowo, by polaryzacja była skuteczna okulary muszą mieć co najmniej 50% zabarwienia – tyle światła musi pochłonąć filtr. Wynika to bezpośrednio z Prawa Malusa – tutaj możesz poczytać o tym w Wikipedii. Ale wracając do okularów polaryzacyjnych – filtr polaryzacyjny jest w postaci cienkiej folii. Może ona być naklejona na soczewkę lub wklejona pomiędzy dwie części soczewki. I to właśnie ten drugi typ konstrukcji soczewek daje nam najbardziej trwałe okulary. A ich działanie to magia, lub jak ktoś woli czysta fizyka. W przyrodzie spolaryzowane światło tworzy się najczęściej poprzez odbicie od płaskiej powierzchni. Może to być woda, może to być być asfalt lub szyba w aucie. Nasze oko widzi to światło spolaryzowane jako dodatkowy odblask. A filtr polaryzacyjny pochłania ten odblask. Podsumowując: oprócz tego, że okulary polaryzacyjne fajnie wyglądają to dodatkowo chronią na przed odblaskami od płaskiej powierzchni. A teraz prosty test sprawdzający, czy okulary mają fitr polaryzacyjny. Użyj do tego ekranu LCD (laptop, telefon zegarek). Natępnie obróć okulary pionowo. Obraz na ekranie zniknie: tak działa skrzyżowanie dwóch filtrów polaryzacyjnych. A teraz popatrz na błyszczący dach auta i jego szybę bez okularów polaryzacyjnych i w okularach polaryzacyjnych. Widać różnicę. Nad wodą widać co jest w wodzie, a nie tylko odbicie od tafli.
Zaletą jest to, że okularów można używać i w dzień, i w nocy. Zaciemnianie okularów trwa 30 sekund – praktycznie tego nie zauważymy, rozjaśnianie ich trwa około 4-5 minut. Okulary fotochromowe można używać do prowadzenia pojazdów zarówno w dzień, jak i w nocy. Ich kolor sam dostosuje się do ilości światła ultrafioletowego. To ważne – zwyczajne żarówki wewnątrz pomieszczeń nie zabarwiają soczewek fotochromowych. Również szyby blokujące promieniowanie UV nie pozwolą się okularom zaciemnić. A to oznacza, że w aucie ich zabarwienie jest bardzo niewielkie. Najlepsze modele dostosowane do zaciemniania w aucie osiągają około 60% zaciemnienia i zależą od szyb w aucie którym jeździmy oraz od temperatury. Inną cechą okularów fotochromowych jest niewielka ilość dostępnych kolorów. Oprócz klasycznych brązowych i szarych występują modele szarozielone, zielone, granatowe czy fioletowe. Zabarwiają się one jednolicie, modele o barwach gradalnych wytwarza się wstępnie zabarwiając soczewki.
Oczywiście do opisu okularów słonecznych wprowadzono kategorie filtrów. Ma to ułatwić rozpoznawanie przez konsumentów do czego są przeznaczone. W przypadku okularów słonecznych bez mocy opisuje je szczegółowo norma PN-EN ISO 12312-1:2022, Natomiast normy opisujące soczewki korekcyjne to PN-EN ISO 8980-3:2013. Wspólną ich cechą określenie po pomiarach kategorii od 0 (najjaśniejsze) do 4 (najciemniejsze) - czyli jak ciemne są soczewki okularowe oraz, czy można okularów używać do prowadzenia pojazdów w dzień lub w nocy. Co ważne – kategoria 4 zabrania używania okularów do prowadzenia pojazdów zarówno w dzień jak i w nocy. Kategorie filtrów słonecznych:
0 – przepuszcza od 80 do 100% światła,
1 – przepuszcza od 43 do 80% światła,
2 – przepuszcza od 18 do 43% światła,
3 – przepuszcza od 8 do 18% światła,
4 – przepuszcza od 3 do 8% światła (zakaz prowadzenia auta).