Kierowcy w okularach

Obecnie, aby zdobyć prawo jazdy kategorii B lub C potrzebne jest odpowiednie badanie lekarskie. Obejmuje one między innymi badanie ostrości wzroku. Chciałbym wszystkim przyszłym i obecnym kierowcom przybliżyć większość zagadnień z ochroną wzorku i okularami do prowadzenia auta. Będzie trochę prawa, norm i oczywiście okularów. Zapraszam do lektury.

W Polsce okulistyczne badanie do prawa jazdy powinno wyglądać w następujący sposób. Najpierw wywiad lekarza okulisty z pacjentem na temat chorób, urazów narządu wzroku, przebytych operacji okulistycznych oraz informacji, czy kandydat ma wadę wzroku i jeśli tak, to jak ją koryguje: czy używa okularów, czy są to soczewki kontaktowe. Następnie powinno się sprawdzić ostrość wzroku bez korekcji i z korekcją – tutaj jest to bardzo istotne, ponieważ od tego zależą ewentualne wpisy na dokumencie prawa jazdy. I uwaga: chodzi o ostrość OBUOCZNĄ!!! Jest to istotne, ponieważ są kierowcy o obniżonej ostrości wzroku na jednym oku, czy niedowidzeniem jednego oka. Taka wada umożliwia zdobycie prawa jazdy kategorii A i B. Warunkiem jest to, że jednooczność trwa od co najmniej 6 miesięcy i nie wpłynęła ona na postrzeganie otoczenia – czyli jak straciliśmy widzenie w jednym oku widzenie w ostatnim czasie, to niestety badania nie przejdziemy.

Prawo jazdy kategorii A i B.

Tutaj wymagania określa dokładnie załącznik nr 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2019 r. (Dz. U. 2019, poz. 1659) [1] Oto jego najważniejsze fragmenty z wyjaśnieniem.

1. Ostrość widzenia po korekcji obuoczna 0,5.

Oznacza to, że w okularach lub soczewkach kontaktowych mamy ostrość widzenia na poziomie 50% zdrowej osoby o przeciętnej budowie oka. W praktyce oznacza to, że z 6 metrów musimy rozpoznać literę o wysokości 1,8cm. Czyli jeśli uda się nam to bez okularów lub soczewek kontaktowych, okulista stwierdza, że można prowadzić auto bez okularów, lub bez soczewek kontaktowych. W przypadku, gdy potrzebujemy do tego okularów w prawie jazdy pojawi się oznaczenie 01.01. W przypadku soczewek kontaktowych to oznaczenie 01.02. W przypadku soczewek kontaktowych lub okularów to oznaczenie 01.06. Uwaga: W przypadku badań najlepiej prosić lekarza o to ostatnie oznaczenie – jeśli nie ma przeciwskazań, to lekarz tak to oznaczy. Ciekawostką jest, że lekarz może odmówić tego oznaczenia w przypadku palaczy!!! Palenie to przeciwskazanie do używania soczewek kontaktowych.

2. Pole widzenia w poziomie 120° i w pionie 50°.

Zakres powinien wynosić co najmniej 50° na lewo i na prawo oraz 20° w górę i w dół; w obrębie kąta 20° od punktu fiksacji (czyli najostrzejszego widzenia) nie powinny występować żadne ubytki pola widzenia. W praktyce osoby chorujące na jaskrę muszą być dokładnie sprawdzane – jaskra o cichy złodziej pola widzenia.

Dla kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E, T nic więcej nie jest wymagane! Nie trzeba rozpoznawać barw, czy przechodzić testy na olśnienie lub widzenie trójwymiarowe!!!

Prawo jazdy kategorii C i D.

oraz wszystkich wykonujących przewóz drogowy (towaru, mienia, osób – dotyczy wszystkich kategorii pojazdów, nawet dostawców pizzy). Tutaj również określa to załącznik nr 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2019 r. (Dz. U. 2019, poz. 1659) [1]

1. Ostrość widzenia po korekcji obuoczna 0,8. Uwaga – w korekcji mniejszej niż 8,00 dpt.

Oznacza to, że w okularach lub soczewkach kontaktowych mamy ostrość widzenia na poziomie 80% zdrowej osoby. Uwaga: dla tych kategorii prawa jazdy oboje oczu muszą być sprawne, bez dwojenia widzenia. Oznacza to, że oko słabsze musi mieć ostrość widzenia co najmniej 0,1 (10%). W praktyce oznacza to, że z 6 metrów musimy obuocznie rozpoznać literę o wysokości 1,1cm, a gorszym okiem w korekcji literę o wysokości 9cm. Czyli jeśli uda się nam to bez okularów lub soczewek kontaktowych, okulista stwierdza, że można prowadzić auto bez okularów lub bez soczewek kontaktowych. W innym przypadku oznacza, że potrzebujemy okularów lub soczewek kontaktowych: tu również najlepiej prosić lekarza o oznaczenie 01.06. Tylko w sytuacji, gdy nie możemy nosić soczewek kontaktowych, lub w przypadku palaczy lekarz na to się nie zgodzi.

2. Pole widzenia w poziomie 160° i w pionie 70°.

Zakres powinien wynosić co najmniej 70° na lewo i na prawo oraz 30° w górę i w dół; w obrębie kąta 30° od punktu fiksacji (czyli najostrzejszego widzenia) nie powinny występować żadne ubytki pola widzenia. W praktyce osoby chorujące na jaskrę muszą być dokładnie sprawdzane – jaskra o cichy złodziej pola widzenia.

3. Wymagane jest prawidłowe widzenie zmierzchowe, prawidłowa reakcja na olśnienie i prawidłowa reakcja na kontrast.

Generalnie sprawdzane jest widzenie w różnych warunkach oświetleniowych: po maksymalnym rozszerzeniu źrenicy, przy gwałtownej zmianie oświetlenia oraz przy słabym oświetleniu

4. Wymagane jest rozpoznawanie barwy czerwonej, zielonej i żółtej.

Czyli jak ktoś nie rozpoznaje niebieskiego czy odcieni brązu to nie jest to przeciwskazaniem do otrzymania prawa jazdy.

W przypadku otrzymania prawa jazdy w sekcji ograniczenia pojawić się mogą następujące kody:

01.01 – prowadzenie pojazdu obowiązkowo w okularach

01.02 – prowadzenie pojazdu wyłącznie w soczewkach kontaktowych

01.06 – prowadzenie pojazdu w okularach lub soczewkach kontaktowych.

Gdy w prawie jazdy pojawi się w sekcji 12 jeden z powyższych kodów, a my nie będziemy mieli na nosie okularów lub na oczach soczewek kontaktowych, wtedy policjant wystawi nam mandat.

Jakie wymagania muszą spełniać okulary dla kierowców?

Zacznijmy od podstaw. Te okulary muszą być wyrobem medycznym dopasowanym do wady wzroku i indywidualnych parametrów użytkownika. Pamiętajmy, że okulary to swoista proteza naszych oczu - musi być odpowiedniej jakości. I tutaj z pomocą przychodzą nam odpowiednie normy. Oprócz tych oczywistych określających sposób pomiaru mocy soczewek okularowych i ich tolerancji (ISO 14889 i ISO 8980) bardzo istotną jest PN-EN ISO 8980-3:2013-12 . Przeczytamy tutaj o wymaganiach dotyczących transmitancji, czyli ilości światła przechodzącego przez soczewkę okularową, oraz sposobie pomiaru tej transmitancji.

Prowadzenie auta w dzień.

I tak w przypadku prowadzenia pojazdu w dzień soczewka musi przepuszczać co najmniej 8% światła (czyli może być zabarwiona na maksymalnie 90%). Musi spełniać kategorię transmitancji od 0 do 3.

Prowadzenie auta w nocy.

W przypadku prowadzenia pojazdu w nocy wymagana jest kategoria 0 transmitancji: czyli przepuszczanie więcej niż 80% światła. Czyli w praktyce soczewki te muszą mieć mniej niż 10% zabarwienia, bo nawet około 10% światła może się od nich odbijać. Większość gotowych okularów z żółtymi soczewkami nie spełnia kategorii 0 i nie wolno w nich prowadzić pojazdu w nocy.

I teraz najważniejsze: normy wymagają w soczewkach zabarwionych w przypadku kierowców zawodowych rozpoznawania barwy zielonej, czerwonej i pomarańczowej. Czyli okulary, które nie spełniają tego wymogu, nie mogą być przez nich stosowane.

Jestem kierowcą - co wybrać?

Nie ma okularów idealnych do wszystkiego. Zawsze będą miały jakieś zalety i wady. Dlatego najważniejszym pytaniem powinno być: jak będę używał okularów? Oprócz korygowania wzroku powinny mieć dodatkowe cechy przydatne do prowadzenia pojazdu.

Okulary fotochromowe.

W aucie zaciemniają się słabo. Najlepsze modele osiągają drugą kategorię transmitancji – czyli w aucie w słoneczny dzień mają do 60% zabarwienia. Ich zaletą jest wygoda: molekuły fotochromowe działają automatycznie. Okulary można używać i w jasny dzień i w ciemną noc. Wadą – są zbyt jasne przy oślepiającym świetle. Wg mnie to najbardziej uniwersalne i wszechstronne rozwiązanie. Duża część fotochromów blokuje część światła LED, które oślepiają w nocy. Więcej o okularach fotochromowych przeczytasz tutaj.

Okulary polaryzacyjne.

Najlepsze rozwiązanie do prowadzenia auta w dzień. Nie tylko chronią przed ostrym sońcem, ale dodatkowo przed odbiciami od płaskich, gładkich powierzchni np. deski rozdzielczej, kałuży, rozgrzanego asfaltu. Wadą jest to, że skuteczny filtr polaryzacyjny daje co najmniej 50% zabarwienia soczewki okularowej. To powoduje, że nie można używać go w nocy. I niektóre wyświetlacze LCD „nie lubią się” z okularami polaryzacyjnymi.

Ciekawostka: istnieją okulary z klipami polaryzacyjnymi mocowanymi na magnes – zakładamy je tylko na słońce, a ściągamy jak jest ciemniej. Niestety – zawsze trzeba pamiętać o nakładce – by była pod ręką jak wyjdzie ostre słońce. To rozwiązanie polecam szczególnie kierowcom zawodowym. Więcej o okularach polaryzacyjnych przeczytasz tutaj.

Okulary barwione.

Rozwiązanie najbardziej ekonomiczne na jasne słoneczne dni. Zaletą jest praktycznie dowolność w wyborze kolorów. Możemy mieć piękne, modne okulary. Wadą – to rozwiązanie tylko na dzień. W nocy takich okularów nie można używać.

Okulary Blue Blocker.

Nazwa Blue Blocker pochodzi od blokowania światła niebieskiego. Przeszkadza nam ono szczególnie podczas zmierzchu oraz podczas patrzenia na oślepiające światła ledowe aut jadących w nocy. Trzeba rozróżnić Blue Blocker czyli pomarańczowe lub żółte okulary prosto z Chin (USA) od specjalistycznych filtrów. Te pierwsze działają tylko w dzień. Te drugie działają non stop. W zależności od sprawności filtra okulary mogą blokować od 20 do nawet 100% światła niebieskiego. Tych ostatnich już nikt praktycznie nie oferuje: zbyt mocno zniekształcały pozostałe kolory. Filtry o sprawności około 20%, stworzone z myślą o komputerach, doskonale sprawdzają się jako okulary do nocnej jazdy, jeśli oślepiają cię auta jadące z naprzeciwka.

Okulary ze specjalnymi powłokami do jazdy w nocy.

Tutaj każdy producent posiada swoje rozwiązanie: generalnie widzenie w nocy ma być pozbawione odblasków co ma dać efekt rozjaśnienia obrazu. Producenci wprowadzili specjalne powłoki antyrefleksyjne, które miały to zapewniać. I faktycznie w nocy widać dobrze. Niestety w dzień działają jak zwykłe okulary, podczas ostrego słońca nie stanowią dobrego rozwiązania.

Źródła:

1.https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001659/O/D20191659.pdf

Skontaktuj się z nami

Odwiedź nas